Wednesday, October 31, 2007

Yakamoz

Genellikle yanlis bilinen "Yakamoz" ayisiginin suya, denize vuran yansimasi degildir. Yakamoz bir canlidir, latince ismi Noctiluca Milliaris olan bu canli, bir bicimde ates boceginin denizde yasayan versiyonudur. Luminisens maddesini vucudunda barindiran bu canliya dokunuldugunda bir isIk sacar. Bu canli bir planktondur, yani milimetrik boyutlarda bir canlidir. Bunlardan milyonlarcasi bir araya geldiginde geceleri bir kayik gecerken, veya bir balik surusu gectiginde bu canlilara carparak isIk cikartmalarina neden olurlar.

O yuzden balikci sandallarinda yuksek bir direk ve bu diregin ucunda oturulacak bir yer vardir. Girgir motorlarinin koprulerinin cok katli ve en ust kattan bile kumanda edilebiliyor olmalarinin bir sebebi de budur. Balikcilardan biri buraya oturarak ay olmayan geceleri baliklarin yakamoz yaparak gectikleri yollari gorup dumenciyi oraya yonlendirirler veya dogrudan kendileri tekneye (gemiye) kumanda eder. O yuzden Lufer avlarken Luks isigi kullanilir, isIk balik gelsin diye degil misinanin degdigi, yakamozlarin cikardigi isIktan Lufer korkmasin diye Luks isigi ile yakamoz isigini oldurmek icin kullanilir.